Enerji Vadeli İşlem Sözleşmeleri
Baz Yük Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmeleri

Dayanak Varlık

Vade ayının her bir saati için Piyasa İşleticisi tarafından açıklanan Kısıtsız Piyasa Takas Fiyatlarından (KPTF) hesaplanan basit aritmetik ortalamasıdır.

Sözleşme Büyüklüğü (Standart Sözleşme)

Vade ayındaki saat sayısı x 0,1 MWh

Vade Ayındaki Saat Sayısı: Vade ayındaki gün sayısı x 24

Örnek:

30 gün içeren aylar için sözleşme büyüklüğü 72 MWh’dir (30x24x0,1MWh)

31 gün içeren aylar için sözleşme büyüklüğü 74,4 MWh’dir (31x24x0,1MWh)

28 gün çeken Şubat ayı için sözleşme büyüklüğü 67,2 MWh’dir (28x24x0,1MWh)

29 gün çeken Şubat ayı için sözleşme büyüklüğü 69,6 MWh’dir (29x24x0,1 MWh)

Belirtilen sözleşme büyüklükleri kış saatinden yaz saatine/yaz saatinden kış saatine geçilen aylar için geçerli değildir. Kış saatinden yaz saatine geçiş yapılan gün için saat sayısı 23, yaz saatinden kış saatine geçiş yapılan gün için ise saat sayısı 25 olarak uygulanacaktır.

Uzlaşma Şekli

Nakdi uzlaşma.

Günlük ve Vade Sonu Uzlaşma Fiyatları

Günlük Uzlaşma Fiyatı

Normal seans sonunda hesapların güncellenmesinde kullanılan günlük uzlaşma fiyatı aşağıdaki şekilde hesaplanır ve en yakın fiyat adımına yuvarlanır:

a) Normal seans sona ermeden önceki son 10 dakika içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir. 

b) Eğer son 10 dakika içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde geriye dönük olarak bulunan son 10 işlemin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.

c) Normal seans içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.

d) Normal seans içerisinde hiç işlem yapılmamışsa, bir önceki günün uzlaşma fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir. 

Normal seans sonunda yukarıda belirtilen yöntemlere göre günlük uzlaşma fiyatının hesaplanamaması veya hesaplanan fiyatın piyasayı doğru yansıtmaması durumunda, aşağıda belirtilen yöntemler tek başına ya da birlikte kullanılarak günlük uzlaşma fiyatı tespit edilebilir.

a) Normal seans sonundaki en iyi alış ve satış kotasyonlarının ortalaması,

b) Dayanak varlığın spot fiyatı veya sözleşmenin diğer vade ayları için geçerli olan günlük uzlaşma fiyatları da dikkate alınarak hesaplanacak “teorik” fiyatlar.

Özel İşlem Bildirimleri yukarıdaki hesaplamalara dahil edilmez. Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından günlük uzlaşma fiyatının değiştirilme durumu saklıdır.

Vade Sonu Uzlaşma Fiyat

Vade ayının her bir saati için Piyasa İşleticisi tarafından açıklanan Kısıtsız Piyasa Takas Fiyatlarından (KPTF) hesaplanan basit aritmetik ortalama son uzlaşma fiyatı olur. Bu yöntemle belirlenen vade sonu uzlaşma fiyatı en yakın fiyat adımına yuvarlanır.

Vade Ayları

Aynı anda içinde bulunulan ay ve takip eden 6 ay olmak üzere toplam 7 ay.

Takas Süresi

Takas süresi T+1 olarak uygulanır. Zararlar hesaplardan T günü sonunda tahsil edilirken, karlar hesaplara T günü aktarılır.

Sözleşmenin Vadesi ve Son İşlem Günü

Emtiaya dayalı vadeli işlem sözleşmelerinde vade ve son işlem günü her vade ayının son iş günü olur. Yurtiçi piyasaların resmi tatil nedeniyle yarım gün olması durumunda sözleşmenin vadesi ve son işlem günü bir önceki iş günüdür.

Fiyat Kotasyonu ve Minimum Fiyat Adımı

1 MWh elektrik enerjisinin TL değeri virgülden sonra iki basamak olarak ifade edilir (Örnek: 121,20)

Minimum fiyat adımı 0,10 TL’dir.(Örnek: Sözleşme büyüklüğü 72 MWh olan vade ayları için minimum fiyat adımı değeri 7,2 TL, sözleşme büyüklüğü 74,4 MWh olan vade ayları için minimum fiyat adımı değeri 7,44 TL, sözleşme büyüklüğü 67,2 MWh olan vade ayları için minimum fiyat adımı değeri 6,72 TL, sözleşme büyüklüğü 69,6 MWh olan vade ayları için minimum fiyat adımı değeri 6,96 TL’dir.)

Baz Fiyat ve Günlük Fiyat Değişim Limiti

Baz fiyat, günlük fiyat değişim limitlerinin hesaplanmasında kullanılan ve sözleşmenin işleme açıldığı gün Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından belirlenen fiyat, diğer işlem günleri için ise bir önceki günün uzlaşma fiyatıdır.

Farklı vadeli her bir sözleşme için belirlenen Baz Fiyatın ±%20’dir. Bu yöntemle hesaplanan alt veya üst limitin fiyat adımına tekabül etmemesi halinde üst limit bir alt fiyat adımına, alt limit ise bir üst fiyat adımına yuvarlanır.

İşlem Saatleri

İşlemler 09:20 – 18:10 saatleri arasında kesintisiz tek bir seansta gerçekleştirilir.

İşlem Teminatı Esasları

Takas Mevzuatı çerçevesinde belirlenir.

İlgili Dosyalar

VİOP Enerji ve Emtia SözleşmeleriElektrik Sözleşmelerinde Basamaklandırma Uygulaması

Üç Aylık (Çeyreklik) Ve Yıllık Baz Yük Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmesi

Dayanak Varlık

Vade döneminin her bir saati için Piyasa İşleticisi tarafından açıklanan Kısıtsız Piyasa Takas Fiyatlarının (KPTF) basit aritmetik ortalamasıdır.

Sözleşme Büyüklüğü

Vade dönemindeki saat sayısı x 0,1 MWh

Vade dönemindeki saat sayısı: Vade dönemindeki gün sayısı x 24. Sözleşme büyüklüğü vade dönemindeki gün sayısına ve yaz saati/kış saati uygulamasına göre değişkenlik gösterir. Kış saatinden yaz saatine geçiş yapılan gün için saat sayısı 23, yaz saatinden kış saatine geçiş yapılan gün için ise saat sayısı 25 olarak uygulanacaktır.

Örnek:

Birinci çeyrek için sözleşme büyüklüğü 216 MWh (90x24x0,1MWh), artık yıllar için 218,4 MWh, (91x24x0,1MWh),

İkinci çeyrek için 218,4 MWh, (91x24x0,1MWh),

Üçüncü çeyrek için 220,8 MWh (92x24x0,1MWh),

Dördüncü çeyrek için 220,8 MWh’dir (92x24x0,1MWh).

Belirtilen sözleşme büyüklükleri kış saatinden yaz saatine/yaz saatinden kış saatine geçilen aylar için geçerli değildir. Kış saatinden yaz saatine geçiş yapılan gün için saat sayısı 23, yaz saatinden kış saatine geçiş yapılan gün için ise saat sayısı 25 olarak uygulanacaktır.

Uzlaşma Şekli

Nakdi uzlaşma.

Günlük Uzlaşma Fiyatı

Normal seans sonunda hesapların güncellenmesinde kullanılan günlük uzlaşma fiyatı aşağıdaki şekilde hesaplanır ve en yakın fiyat adımına yuvarlanır:

a) Normal seans sona ermeden önceki son 10 dakika içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.

b) Eğer son 10 dakika içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde geriye dönük olarak bulunan son 10 işlemin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.

c) Normal seans içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.

d) Normal seans içerisinde hiç işlem yapılmamışsa, bir önceki günün uzlaşma fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.

Normal seans sonunda yukarıda belirtilen yöntemlere göre günlük uzlaşma fiyatının hesaplanamaması veya hesaplanan fiyatın piyasayı doğru yansıtmadığına kanaat getirilmesi durumunda, aşağıda belirtilen yöntemler tek başına ya da birlikte kullanılarak günlük uzlaşma fiyatı tespit edilebilir.

a) Normal seans sonundaki en iyi alış ve satış kotasyonlarının ortalaması,

b) Sözleşmenin vadesine kadar olan süre için geçerli olan ve Borsa tarafından belirlenen faiz oranı, dayanak varlığın spot fiyatı veya sözleşmenin diğer vade ayları için geçerli olan günlük uzlaşma fiyatı kullanılarak hesaplanacak “teorik” fiyatlar.

Özel İşlem Bildirimleri yukarıdaki hesaplamalara dahil edilmez. Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından günlük uzlaşma fiyatının değiştirilme durumu saklıdır.

Vade Sonu Uzlaşma Fiyatı

Üç aylık sözleşmeler basamaklandırma işlemine tabi olacağı için vade sonu uzlaşma fiyatı hesaplanmaz.

Vade Ayları

Aynı anda içinde bulunulan yıla ve takip eden iki yıla ait çeyreklik sözleşmeler işlem görür.

Q1 (Oca-Mar), Q2 (Nis-Haz), Q3 (Tem-Eyl) ve Q4 (Eki-Ara).

Takas Süresi

Takas süresi T+1 olarak uygulanır. Zararlar hesaplardan T günü sonunda tahsil edilir, karlar hesaplara T günü sonunda aktarılır.

Son İşlem Günü

Vade dönemi başlangıcından önceki ay baz alınarak hesaplanır. Vade dönemi başlamadan önceki ayın son takvim gününden önceki ilk iş günüdür. Yurt içi piyasaların resmi tatil nedeniyle yarım gün olması durumunda son işlem günü bir önceki iş günüdür.

Fiyat Kotasyonu ve Minimum Fiyat Adımı

1 MWh elektrik enerjisinin TL değeri virgülden sonra iki basamak olarak ifade edilir (Örnek: 121,20). Minimum fiyat adımı 0,10 TL’dir.

(Örnek: Sözleşme büyüklüğü 216 MWh olan sözleşmeler için minimum fiyat adımı değeri 21,6 TL, sözleşme büyüklüğü 218,4 MWh olan sözleşmeler için minimum fiyat adımı değeri 21,84 TL, sözleşme büyüklüğü 220,8 MWh olan sözleşmeler için minimum fiyat adımı değeri 22,08 TL’dir.)

Baz Fiyat ve Günlük Fiyat Değişim Limiti

Baz fiyat, günlük fiyat değişim limitlerinin hesaplanmasında kullanılan ve sözleşmenin işleme açıldığı gün Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından belirlenen fiyat, diğer işlem günleri için ise bir önceki günün uzlaşma fiyatıdır.

Farklı vadeli her bir sözleşme için belirlenen Baz Fiyatın ±%20’dir. Bu yöntemle hesaplanan alt veya üst limitin fiyat adımına tekabül etmemesi halinde üst limit bir alt fiyat adımına, alt limit ise bir üst fiyat adımına yuvarlanır.

İşlem Saatleri

İşlemler 09:20 – 18:10 saatleri arasında kesintisiz tek bir seansta gerçekleştirilir.

İşlem Teminatı Esasları

Takas Mevzuatı çerçevesinde belirlenir.

Basamaklandırma

Üç aylık sözleşmelerdeki pozisyonlar sözleşmenin son işlem gününde, günlük uzlaşma fiyatı baz alınarak otomatik olarak aylık sözleşmelere aktarılır. Örneğin, F_ELCBASQ317 sözleşmesindeki pozisyonlar 2017 yılı Haziran ayında sözleşmenin son işlem gününde F_ELCBAS0717, F_ELCBAS0817, F_ELCBAS0917 sözleşmelerine aktarılır.

Yıllık Baz Yük Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmeleri

Dayanak Varlık 

Vade döneminin her bir saati için Piyasa İşleticisi tarafından açıklanan Kısıtsız Piyasa Takas Fiyatlarının (KPTF) basit aritmetik ortalamasıdır.

Sözleşme Büyüklüğü 

Vade dönemindeki saat sayısı x 0,1 MWh

Vade dönemindeki saat sayısı: Vade dönemindeki gün sayısı x 24. Sözleşme büyüklüğü vade dönemindeki gün sayısına ve yaz saati/kış saati uygulamalarına göre değişkenlik gösterir.

Örnek:

Sözleşme büyüklüğü normal yıllar için 876 MWh (365x24x0,1MWh), artık yıllar için 878,4 MWh’dir. (366x24x0,1MWh).

Uzlaşma Şekli

Nakdi uzlaşma. 

Günlük Uzlaşma Fiyatı

Normal seans sonunda hesapların güncellenmesinde kullanılan günlük uzlaşma fiyatı aşağıdaki şekilde hesaplanır ve en yakın fiyat adımına yuvarlanır:

a) Normal seans sona ermeden önceki son 10 dakika içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.

b) Eğer son 10 dakika içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde geriye dönük olarak bulunan son 10 işlemin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.

c) Normal seans içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, normal seans içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.

d) Normal seans içerisinde hiç işlem yapılmamışsa, bir önceki günün uzlaşma fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.

Normal seans sonunda yukarıda belirtilen yöntemlere göre günlük uzlaşma fiyatının hesaplanamaması veya hesaplanan fiyatın piyasayı doğru yansıtmadığına kanaat getirilmesi durumunda, aşağıda belirtilen yöntemler tek başına ya da birlikte kullanılarak günlük uzlaşma fiyatı tespit edilebilir.

a) Normal seans sonundaki en iyi alış ve satış kotasyonlarının ortalaması,

b) Sözleşmenin vadesine kadar olan süre için geçerli olan ve Borsa tarafından belirlenen faiz oranı, dayanak varlığın spot fiyatı veya sözleşmenin diğer vade ayları için geçerli olan günlük uzlaşma fiyatı kullanılarak hesaplanacak “teorik” fiyatlar.

Özel İşlem Bildirimleri yukarıdaki hesaplamalara dahil edilmez. Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından günlük uzlaşma fiyatının değiştirilme durumu saklıdır.

Vade Sonu Uzlaşma Fiyatı

Yıllık sözleşmeler basamaklandırma işlemine tabi olacağı için vade sonu uzlaşma fiyatı hesaplanmaz

Vade Ayları

Aynı anda içinde bulunulan yılı takip eden iki yıla ait yıllık sözleşmeler işlem görür.

Takas Süresi

Takas süresi T+1 olarak uygulanır. Zararlar hesaplardan T günü sonunda tahsil edilir, karlar hesaplara T günü sonunda aktarılır.

Vade Sonu

Yıllık sözleşmeler basamaklandırma işlemine tabi olacağı için son işlem günüdür.

Fiyat Kotasyonu ve Minimum Fiyat Adımı

1 MWh elektrik enerjisinin TL değeri virgülden sonra iki basamak olarak ifade edilir (Örnek: 121,20). Minimum fiyat adımı 0,10 TL’dir. (Örnek: Sözleşme büyüklüğü 876 MWh olan sözleşmeler için minimum fiyat adımı değeri 87,6 TL, sözleşme büyüklüğü 878,4 MWh olan sözleşmeler için minimum fiyat adımı değeri 87,84 TL’dir.)

Baz Fiyat ve Günlük Fiyat Değişim Limiti

Baz fiyat, günlük fiyat değişim limitlerinin hesaplanmasında kullanılan ve sözleşmenin işleme açıldığı gün Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından belirlenen fiyat, diğer işlem günleri için ise bir önceki günün uzlaşma fiyatıdır.

Farklı vadeli her bir sözleşme için belirlenen Baz Fiyatın ±%20’udur. Bu yöntemle hesaplanan alt veya üst limitin fiyat adımına tekabül etmemesi halinde üst limit bir alt fiyat adımına, alt limit ise bir üst fiyat adımına yuvarlanır.

İşlem Saatleri

İşlemler 09:20 - 18:10 saatleri arasında kesintisiz tek bir seansta gerçekleştirilir

İşlem Teminatı Esasları

Takas Mevzuatı çerçevesinde belirlenir.

İlgili Dosyalar

VİOP Enerji ve Emtia Sözleşmeleri Elektrik Sözleşmelerinde Basamaklandırma Uygulaması