Uluslararası Tahvil Pazarı’nda Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi tarafından ihraç edilen ve Borsa kotunda bulunan dış borçlanma araçları (“Eurotahvil”) işlem görmektedir.
Uluslararası Tahvil Pazarı’nda alım satım işlemleri elektronik olarak çoklu fiyat-sürekli müzayede sistemine göre yapılmaktadır. Eurotahvillere ilişkin her bir döviz cinsinden ihraç edilen tahvillerde emirler aynı döviz cinsi ve 100 birim üzerinden fiyatlandırılmaktadır. Pazar'da asgari 1 (T+1), azami 15 gün (T+15) ileri valörlü işlemler yapılabilmektedir.
Uluslararası Tahvil Pazarı’nda ayrıca, üyelerin işlem yapmak istedikleri karşı üyeyi belirleyerek işlem gerçekleştirmelerine imkân sağlamak amacıyla Özel İşlem Bildirimi iletilebilmektedir. Üyeler, Borsa düzenlemeleri uyarınca belirlenen fiyat limitleri ve miktar sınırları dahilinde emirlerini emir defterine iletmeden işleme dönüştürmek amacıyla Özel İşlem Bildirimi özelliğini kullanarak Borsa’ya bildirebilmektedir. Uluslararası Tahvil Pazarı’nda takası Takasbank’ta veya Takasbank dışında gerçekleşecek özel işlem bildiriminde bulunulabilmektedir.
Limitli Emir
Limitli emirler fiyat/getiri ve nominal tutar belirtilerek, minimum emir büyüklüğünün katları şeklinde verilir. Emrin gerçekleşmeden kalan kısmı pasif olarak bekler.
Piyasa Emri
Bu tür emirlerde fiyat/getiri belirtilmez. Minimum emir büyüklüğünün katları şeklinde verilen emir, pasif emirlerle kısmen veya tamamen karşılaşır, emrin gerçekleşmeden kalan kısmı iptal edilir.
Limitli Emir ve Piyasa Emri aşağıda açıklanan özel koşulları içerecek şekilde de verilebilir.
Kalanı İptal Et Emri
Kısmen gerçekleşme koşulu ile verilen aktif emir tipidir. Emir girildiği anda bekleyen karşıt emirler ile eşleşir, gerçekleşmeyen kısmı otomatik olarak iptal edilir. “Limitli Emir” veya “Piyasa Emri” şeklinde verilebilir.
Gerçekleşmezse İptal Et Emri
Tamamı gerçekleşme koşulu ile verilen aktif emir tipidir. Emir girilir girilmez bu koşul sağlanmadığı takdirde iptal edilir. “Limitli Emir” veya “Piyasa Emri” şeklinde verilebilir.
Emir Geçerlilik Süreleri
Emirler verildikleri gün itibarıyla geçerlidir. Emirler gerçekleşmediği takdirde pazar kapanış saatinde iptal edilir.
Fiyat Tabanı
Alım satım emirleri sermaye piyasası aracının ihraç edildiği para birimi cinsinden 100 birim fiyat tabanı esas alınarak iletilir.
Fiyat Tipleri
Pazar’da emirler temiz fiyat veya kirli fiyat üzerinden iletilir. Sermaye piyasası aracının işlemiş faizini veya birikmiş kirasını içermeyen fiyatı temiz fiyat, işlemiş faizini veya birikmiş kirasını içeren fiyatı ise kirli fiyat olarak adlandırılır.
Özel İşlem Emri
Özel işlem emri, işlem gerçekleştirilmek istenen karşı yatırım kuruluşu seçilerek nominal tutar, fiyat/getiri, valör ve sermaye piyasası aracı belirtilerek iletilir. Sisteme iletilen özel işlem emri sadece işlem gerçekleştirilmek istenen karşı yatırım kuruluşu tarafından görülür.
Emir Eşleşme Kuralları
Pazar’da emirler “çok fiyat-sürekli müzayede” yöntemiyle eşleşmektedir. Uluslararası Tahvil Pazarı'nda iki karşıt emrin eşleşmesi, alımda en yüksek fiyatlı, satımda en düşük fiyatlı emirlere öncelik verilerek sağlanır. Aynı fiyatlı emirlerde zaman önceliği uygulanır.
Fiyat eşitliği olan emirlerin gerçekleşmesinin yanısıra, var olan alış emrinin fiyatından daha düşük fiyatlı satış emri geldiğinde veya var olan satış emrinin fiyatından daha yüksek fiyatlı alış emri geldiğinde de iki karşıt emrin eşleşmesi mümkündür. Fiyat eşitliğinin olmadığı durumda, sistemde öncelikle varolan emrin fiyatı işlem fiyatıdır.
Fiyat ve Getiri Adımları
Pazar’da fiyat üzerinden iletilen emirlerde 0.0001’lik adım uygulanır.
Emir Değişikliği
Piyasa'ya iletilen emirlerden karşılanmamış olanlar ile kısmen karşılanmış emirlerin karşılanmadan kalan kısımları değiştirilebilir.
Emrin fiyatındaki/getirisindeki değişiklik, nominal tutarındaki artış ve işlem hesap sahibinin değişimi zaman önceliğinin kaybedilmesine neden olurken, temsilci referansı değişimi ve nominal tutarın azaltılması emrin önceliğinin kaybedilmesi sonucunu doğurmaz.
Emir İptali
Piyasa'ya iletilen emirlerden karşılanmamış olanlar ile kısmen karşılanmış emirlerin karşılanmadan kalan kısımları iptal edilebilir.
Emirler, işleme konu menkul kıymetin nominal değerleri itibarıyla minimum emir büyüklüğü ve katları şeklinde iletilir.
Yürürlükteki minimum ve maksimum nominal emir büyüklükleri aşağıdaki gibidir:
| Minimum | Maksimum |
|---|---|
| 10.000 | 5.000.000 |
Pazar’da emirler en az bir iş günü, en fazla onbeş gün valörlü olabilir.
